تحلیل تعاملات میان ذی نفعان کلیدی در یک نظام نوآوری منطقه ای (مطالعه موردی: منطقه ویژه علم و فناوری ربع رشیدی)

کریملو, رضا; ذاکری, امیر

doi:10.22034/jmi.2021.120056

تحلیل تعاملات میان ذی نفعان کلیدی در یک نظام نوآوری منطقه ای (مطالعه موردی: منطقه ویژه علم و فناوری ربع رشیدی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ کارشناسی ارشد مدیریت تکنولوژی، دانشکده مدیریت، اقتصاد و مهندسی پیشرفت، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.

² استادیار گروه مدیریت و مهندسی کسب و کار، دانشکده مدیریت، اقتصاد و مهندسی پیشرفت، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.

10.22034/jmi.2021.120056

چکیده

تحلیل نظامهای نوآوری منطقه‌ای نقش محوری در سیاست‌گذاری نوآوری برای شکل‌دهی به شرایط نوآوری و نیز خلق مزیت منطقه‌ای دارد. برای موفقیت در توسعه نظام نوآوری و افزایش کارایی در تخصیص منابع محدود، شناسایی و تمرکز بر ظرفیت‌های موجود اهمیت دارد. در این مقاله براساس رویکرد مارپیچ 3گانه صنعت-دانشگاه-دولت، روشی برای انتخاب و ارزیابی تعاملات میان ذی‌نفعان نظام نوآوری منطقه‌ای ارائه شده است. روش پیشنهادی در تحلیل ذی‌نفعان نظام نوآوری منطقه ویژه علم و فناوری ربع رشیدی تبریز مورد استفاده قرار گرفته است. ابتدا ذینفعان نظام نوآوری استان آذربایجان شرقی شناسایی شده و سپس با تحلیل علاقه‌مندی-قدرت ذینفعان کلیدی تعیین می‌شوند؛ سپس میزان تعاملات میان آنها تحلیل شده و راهکارهایی جهت توسعه نظام نوآوری در استان ارائه می‌شود. نتایج نشان می‌دهد محوری‌ترین ذی‌نفعان جهت توسعه نظام نوآوری منطقه‌ای در استان، پارک علم و فناوری، اداره کل فناوری اطلاعات و ارتباطات و شرکت‌های دانش‌بنیان می‌باشند. با استفاده از نتایج تحلیل انواع سه گانه تعامل (دانشی،تولیدی، زیرساختی) میان ذینفعان منتخب ، پیشنهادهایی برای تقویت تعاملات و در نهایت توسعه نظام نوآوری منطقه در یک تکامل تاریخی ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysing the Interactions Between Key Stakeholders in a Regional Innovation System (Case Study: Rab-e- Rashidi Special Region of Science and Technology)

نویسندگان [English]

Reza Karimloo ¹
Amir Zakery ²

¹ MSc in Technology Management, School of Management, Economics and Progress Engineering, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran.

² Assistant Professor, School of Management, Economics and Progress Engineering, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Analysis of the regional innovation systems plays a pivotal role in innovation policy to shape innovation conditions as well as create regional advantages. To be successful in developing an innovation system and increasing efficiency, identification and concentration on potentials is crucial. In this paper, based on the the Triple Helix approach (University-Industry-Government), a method is proposed for identification and assesment of key stakeholders of a regional innovation system. The method is applied in analysing stakeholders' interactions in the Rab-e-Rashidi Special Science and Technology Zone in Tabriz. First, stakeholders of the innovation system of East Azerbaijan province are introduced and by using power-interst analysis, key stakeholders are selected. Then, their interactions are analysed and initiatives for the development of the regional innovation system has been suggested. The results show that the most central stakeholders for the development of the regional innovation system are Science and Technology Park, General Directorate of Information and Communication Technology and knowledge-based companies. Using the results of three different interactions (informational, operational and infrastructural), suggestions for improving the regional innovation system in an evolutionary process have been presented.

کلیدواژه‌ها [English]

Innovation
Regional Innovation System
Stakeholder Analysis
Triple Helix

مراجع

پاداش زیوه، حمید و خداپناه، بهمن. برآورد تاثیر شاخص‌های حکمرانی خوب بر اقتصاد دانش بنیان در کشورهای منتخب: فصلنامه برنامه ریزی و بودجه، دوره 20(3)، (1394)، صفحه 165-187.

پاکزاد بناب، مهدی و سعدآبادی، علی اصغر و کاظمی اسفه، مصطفی و عظیمی، آرین، حسینی، سیدعلی. نظام نوآوری منطقه ای: مفاهیم و مدل های ارزیابی.نوبت چاپ اول، تهران، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، (1396).

ثقفی، فاطمه و عباسی شاهکوه، کلثوم و کشتگاری، احسان.. طراحی چارچوب شناسایی و اولویت بندی ذینفعان مبتنی بر روش فرا تلفیق (مطالعه موردی سیستم عامل بومی ایران): مجله مدیریت فردا. دوره 39(13)، (1393)، صفحه 21-42.

دبیرخانه شورای عالی علوم تحقیقات و فناوری. وب سایت دبیرخانه https://www.atf.gov.ir/ ، مشاهده شده در 9 مرداد 1399

ذاکری، امیر و شمس الهی، مهسا و غفار‌ی‌مقدم، علیرضا و پیشوایی, میرسامان. الگوی تصمیم‌گیری توسعه تعاملات صنعتی دانشگاه با توجه به سازوکارها و بازیگران خارجی متنوع: مجله سیاست علم و فناوری. دوره11(1)، (1398)، صفحه 33-50.

رضوی، سیدمصطفی و اکبری، مرتضی. نظام نوآوری.نوبت چاپ اول، تهران، موسسه انتشارات دانشگاه تهران. (1390)

زمانی میاندشتی، محمد. معرفی سیستم نوآوری منطقه ای: مجله سیاست نامه علم و فناوری.دوره 08(2)، (1397)، صفحه 129-140.

سعدآبادی, علی اصغر، گزارش ارزیابی وضعیت موجود علم و فناوری استان آذربایجان شرقی و نگاشت نهادی. (1395).

ضرغامی، حمیدرضا. مروری بر الگوهای توسعۀ روابط دانشگاه، صنعت و دولت در جهت ارتقای نوآوری: مجله سیاست نامه علم و فناوری. دوره 08(2)، صفحه 103-112. (1397).

محمدهاشمی، زهرا. ارتباط دانشگاه، صنعت و دولت با تکیه بر نقش نهادهای میانجی (موردپژوهی:کانون‌های هماهنگی دانش، صنعت و بازار): مجله رهیافت. دوره 27(66)، (1396)، صفحه 75-88.

محمدی، یونس و مقبل, عباس و باقری مقدم, ناصر. چارچوب تحلیل کارکردی نظام نوآوری منطقه ای در کشورهای در حال توسعه: فصلنامه مدیریت توسعه فناوری.دوره 7(2)، (1398)، صفحه 43-87.

محمدی، یونس و مقبل‌باعرض و عباس و باقری‌مقدم, ناصر و افسر، امیر. طراحی چارچوب مفهومی توسعه نوآوری سازگار با مناطق برای کشورهای در حال توسعه: مطالعه موردی کشور ایران. مجله بهبود مدیریت. دوره 41(12)، (1397)، صفحه 89-108.

مومنی، فرشاد و صفردوست، عاطیه و محمد روضه سرا، مریم. تحلیل شکاف نظام مارپیچ سه گانه در صنعت دفاعی کشور: فصلنامه مدیریت توسعه فناوری. دوره 3(4)، (1394)، صفحه 81-110.

نقی زاده, رضا., الهی, شعبان., منطقی, منوچهر و قاضی نوری, سید سپهر. فراترکیب مدل های نوآوری منطقه ای مروری بر سال های 2013-1990: مجله مدیریت نوآوری. دوره 3(4)، (1393)، صفحه 25-56.

Asheim, B. L. s. H., & c, o. Regional Innovation Systems: Theory. Empirics and Policy, Regional Studies, 45, no. 7 (2011): 875-891.

Asheim, B., Grillitsch, M., & Trippl, M. Regional innovation systems: past – present – future. In Handbook on the Geographies of Innovation, Edward Elgar Publishing (2016): 45-62.

Brem, A., & Radziwon, A.Efficient Triple Helix collaboration fostering local niche innovation projects – A case from Denmark. Technological Forecasting and Social Change,123, (2017): 130-141.

Carayannis, E. G., Goletsis, Y., Grigoroudis, E. J. T. F., & Change, S. Composite innovation metrics: MCDA and the Quadruple Innovation Helix framework. 131, (2018): 4-17.

Chen, K., & J., G. Mapping the functionality of China's regional innovation systems: A structural approach. China economic review, 22(1), (2011):11-27 .

Cooke, P. Form Technopoles to Regional Innovation Systems: The Evolution of Localized Technology Development Policy. Canadian Journal of Regional Science, 24(1),)2001): 21-40.

Cooke, P. Evolution of Regional Innovation Systems - Emergence, Theory, Challenge for Action. Cooke P. (ed.). Regional Innovation Systems, 2nd, (2004): 1-18 .

Edquist, C. Systems of innovation: technologies, institutions, and organizations: Psychology Press, (1997).

Fontaine, C., Haarman, A., & Schmid, S. J. E. e. The stakeholder theory. 1, (2006): 1-33.

Friedman, A. L., & Miles, S. Stakeholders: Theory and practice: Oxford University Press on Demand, (2006).

Hollanders, H., Es-Sadki, N., & Merkelbach, I. Regional Innovation Scoreboard, (2019).

Kline, S. J., & Rosenberg, N. An overview of innovation. In Studies On Science And The Innovation Process: Selected Works of Nathan Rosenberg, World Scientific. (2010): 173-203.

Leydesdorff, L., & Etzkowitz, H. Emergence of a Triple Helix of university—industry—government relations. Science public policy, 23(5), (1996): 279-286.

Mitchell, R. K., Agle, B. R., & Wood, D. J. J. A. o. m. r. Toward a theory of stakeholder identification and salience: Defining the principle of who and what really counts. 22(4), (1997): 853-886.

Rietbergen-McCracken, N. D. Participation and Social Assessment: Tools and Techniques. Retrieved from Washington D,C, (1998).

Saaty, T.L,. What is the analytic hierarchy process?. In Mathematical models for decision support (pp. 109-121). Springer, Berlin, Heidelberg (1988)

Scholes, K., Johnson, G., & Whittington, R. Exploring corporate strategy: Financial Times Prentice Hall, (2002).

Technology, V. P. f. S. a. List of knowledge-based companies. Retrieved from Tehran,Iran, (2020).

Torkkeli, Marko, Tiina Kotonen, and Pasi Ahonen. "Regional open innovation system as a platform for SMEs: a survey." International Journal of Foresight and Innovation Policy 3, no. 4 (2007): 336-350.

Vos, J. F., & Achterkamp, M. C. J. E. J. o. I. M.. Stakeholder identification in innovation projects, (2006).

Wang, Y., D., S., L., N., & X., P. The evolving nature of China's regional innovation systems: Insights from an exploration-exploitation approach. Technological Forecasting and Social Change, 100, (2015)1: 40-152.

Yusof, Z. N. M.. The role of university-industry-government realationship in cluster development: the case of MSC Malaysia. (Doctor of Philosophy (Management)), Stirling, United Kingdom, (2013).